چند هفته‌ایست که علائم ناخوشایند بیماری آبله میمونی و نحوه شیوع آن، موجب بحث در فضای مجازی شده و کاربران بسیاری را نگران کرده است. اولین چیزی که درباره این بیماری می‌توان گفت، شبیه بودن آن به آبله است. هرچند که خاستگاه آبله میمونی، کشورهایی با جنگل‌های بارانی در آفریقای مرکزی و غربی‌ست اما بیش از ۱۰۰ مورد ابتلا در اروپا، موجب تشکیل جلسات اضطراری متعددی برای بررسی اوضاع شده است. آیا پای آبله میمونی به ایران هم می‌رسد؟ برای پاسخ به چنین سوالی لازم است با این بیماری بیشتر آشنا شوید. مجله پلازیو را با معرفی بیماری آبله میمونی و نحوه انتقال و دوره نهفتگی آن دنبال کنید.
آنچه در این مقاله می خوانید
آبله میمونی، بیماری جدیدی نیست!
آبله میمونی (یا آبله میمون) با نام علمی Monkeypox، بیماری جدیدی نیست. بیماری مذکور اولین‌بار در سال ۱۹۵۸ در میمون‌هایی شناسایی شد که به‌صورت آزمایشگاهی نگهداری می‌شدند. اما نخستین مورد انسانی ابتلا به این بیماری در ایالات متحده و در سال ۲۰۰۳ میلادی دیده شد. در سال ۲۰۱۷ نیز شیوع این بیماری عفونی از نیجریه آغاز شد که به نظر، منشا آن طغیان رودخانه بود؛ زمینه‌ای که درباره ارتباط نزدیک حیوانات وحشی آلوده و انسان هشدار می‌داد. مانکی‌پاکس تاکنون هشت کشور اروپایی را درگیر کرده و آخرین مورد ابتلای آن در اسپانیا و منطقه مادرید گزارش شده است. سازمان جهانی بهداشت در بیانیه اخیر خود در ۳۰ اردیبهشت‌ماه گفته که شیوع آبله میمون از این جهت نگران‌کننده به نظر می‌رسد که در کشورهایی اتفاق افتاده که آبله در آنها بومی نبوده است.
بیماری آبله میمونی و نحوه انتقال
ویروس آبله میمون
Monkeypox یک عفونت سرایت‌پذیر و ناشی از ویروس ارتوپوکس است. انواع مختلف این جنس ویروس، مانند آبله گاوی، آبله شتر، آبله خرگوش و سایر گونه‌ها با علائمی چون نشانه‌های آنفولانزا بروز پیدا می‌کند.
علائم و دوره نهفتگی آبله میمون
علائم اصلی آبله میمونی برای بروز بین ۲ تا ۳ هفته زمان لازم دارد. دوره تهاجم اولیه با نشانه‌های تب، تورم گلو، کمر درد، دردهای عضلانی و خستگی مفرط آغاز می‌شود و بعد از گذشت دو روز از اولین تب، ضایعه‌های پوستی ظاهر می‌شود. بثورات و راش پوستی که شبیه به تاول‌هایی متورم، ملتهب و تحریک‌شده است، اغلب از صورت شروع شده و بعد به سایر قسمت‌های بدن و کف دست‌ها و پاها گسترش می‌یابد. خارش زیاد و زخم شدن پوست از علائم ثانویه آبله میمونی است. درمان این بیماری معمولا چند هفته طول می‌کشد. آمار مرگ‌ومیر آبله میمونی تا ۱۰ درصد گزارش شده و این میزان از یک تا ۱۵ درصد در بزرگسالان و از ۱۵ الی ۲۰ درصد در کودکان متفاوت است. البته لازم به ذکر است مبتلایانی که بومی آفریقا بوده‌اند شدت بیشتری از این بیماری را تجربه کرده‌اند.
بیماری آبله میمونی و نحوه انتقال
تماس با حیوانات آلوده و جَونده مانند میمون، موش، سنجاب و در کل اشیاء آلوده به ویروس، ریسک انتقال بیماری را افزایش می‌دهد. همچنین ویروس آبله می‌تواند از طریق زخم، دستگاه تنفسی و مخاط چشم، بینی و دهان راهی به بدن پیدا کند. هر چند که این بیماری از نوع مقاربتی نیست ولی تماس و روابط جنسی مبتلایان، خطر ابتلا به آبله را به شدت بالا برده است. مطالعات نشان می‌دهد که این بیماری از طریق قطرات تنفسی بزرگ و بیشتر در بین اعضای خانواده منتقل می‌شود، زیرا انتقال بیماری با قطرات تنفسی، به فاصله نزدیک و تماس چهره‌به‌چهره نیاز دارد.
علائم و دوره نهفتگی آبله میمون
درمان قطعی Monkeypox
برای این نوع از آبله فعلا هیچ درمان قطعی وجود ندارد جز اینکه واکسیناسیون مخصوص آن انجام شود. بنا به گفته سازمان جهانی بهداشتی واکسن آبله و آبله میمون تا ۸۵ درصد برای جلوگیری از شیوع موثر است. استراتژی جدید این است که تماس‌های نزدیک به مورد مبتلا، این واکسن را دریافت کنند تا از انتقال جلوگیری شود.
نکات نگران‌کننده درباره آبله میمونی
براساس گزارش سازمان ملل تا روز شنبه (۲۱ می ۲۰۲۲)، ۹۲ مورد تاییدشده و ۲۸ مورد مشکوک آبله میمون از ۱۲ کشور عضو گزارش شده است.
ناقل اصلی بیماری آبله میمون، هنوز ناشناخته است.
به نظر می‌رسد آبله میمونی بیشتر از حیوان به انسان منتقل شده و جمعیت‌های حیوانی بومی را آنچنان آلوده نکرده است.
برای اولین بار این ویروس را کسانی انتشار داده‌اند که هیچ ارتباطی با کشورهای آفریقایی نداشته‌اند.
اطلاعاتی از سرعت انتشار این بیماری در دست نیست اما مشاهدات کلی نشان می‌دهد که آبله میمونی در طول فعالیت‌های جنسی شیوع پیدا کرده و اکثر تاول‌ها و راش‌های پوستی در ناحیه تناسلی و اطراف آن ظاهر شده است.
اکثر موارد ابتلا به این بیماری در میان مردان جوان و هم‌جنسگرایان مرد بوده است.
نشانه‌های ابتلا به آبله میمون
سخن پایانی
هرچند که هنوز گزارشات رسمی مبنی بر شیوع آبله میمون در ایران منتشر نشده است، اما می‌توان با رعایت بهداشت و پرهیز از دست زدن به حیواناتی که در مورد سلامت آنها اطلاعات قابل استنادی در دست نیست، از شیوع این بیماری جلوگیری کرد.
دیدگاهتان را بنویسید